भारतले लिम्पियाधुरा र लिपुलेकलाई समेत समेटेर अघि बढायो परियोजना

काठमाडौं । भारतले लिम्पियाधुरा र लिपुलेकलाई समेत समेटेर परियोजना अघि बढाएको छ । नेपाल र भारतबीच लिम्पियाधुरा, लिपुलेक र कालापानी भूमिको विषयमा विवाद समाधान हुन नसकिरहेका बेला भारतले यस क्षेत्रलाई समेटेर महत्वाकांक्षी आयोजना अघि बढाएको हो ।

‘भाइब्रेन्ट भिलेज प्रोग्राम’ नाम दिइएको उक्त परियोजनाले भारतको नियतमाथि गम्भीर प्रश्न उब्जाएको छ । भारतले जम्मू र काश्मीरको विशेष अधिकार रहेको संविधानको धारा नै खारेज गरेपछि प्रकाशनमा ल्याएको नक्सामा लिम्पियाधुरा, लिपुलेक र कालापानी क्षेत्रलाई आफ्नो नक्सामा समेटेको थियो । २ नोभेम्बर २०१९ मा भारतले सार्वजनिक गरेको नक्सामा लिम्पियाधुरासहितका क्षेत्र आफ्नामा पारेको थियो ।

उक्त नक्सा सार्वजनिक भएपछि नेपाल सरकारले ६ नोभेम्बर २०१९ मा कूटनीतिक नोटमार्फत भारतको कदमको विरोध जनाएको थियो । तर पनि भारले त्यसको कुनै जवाफ पठाएको थिएन । त्यसपछि पनि भारतले आफ्नो क्षेत्रमा राख्दै विभिन्न परियोजनाको काम सञ्चालन गरिरहेको छ । एक वर्षअघिदेखि भारतले सो क्षेत्रमा भाइब्रेन्ट भिलेज प्रोग्राम ९भीभीपी० कार्यक्रम सञ्चालन गरिरहेको पाइएको छ ।